Moja kancelaria adwokacka specjalizuje się w obsłudze spraw karnych, w tym również tych dotyczących przestępstw przeciwko mieniu, a wśród nich rozbój, który stanowi agresywną formę kradzieży. Rozbój charakteryzuje się zaborem mienia – podobnie jak w przypadku kradzieży, ale z użyciem przemocy wobec osoby, groźbą jej natychmiastowego użycia, lub sprowadzeniem pokrzywdzonego do stanu nieprzytomności bądź bezbronności. Decydujące jest tu działanie pod wpływem zastraszenia ofiary.

Aby czyn ten został zakwalifikowany jako rozbój, konieczne jest, aby działania sprawcy, takie jak stosowanie przemocy, grożenie użyciem przemocy lub doprowadzenie ofiary do stanu nieprzytomności bądź bezbronności, miały bezpośredni związek z zamiarem dokonania kradzieży i zostały podjęte przed zabraniem mienia lub w trakcie jego zabierania. W kontekście prawnym różnica pomiędzy rozbojem a kradzieżą rozbójniczą leży w chronologii i celu zastosowania przemocy. Jeżeli przemoc lub groźba jej użycia wystąpiły przed dokonaniem zabrania mienia i były celowo użyte jako środek do tego zabrania, wówczas czyn może być zakwalifikowany jako rozbój. W przypadku, gdy przemoc zostaje zastosowana już po zabraniu mienia, w celu utrzymania się w jego posiadaniu lub ucieczki z miejscu zdarzenia, może to wskazywać na kradzież rozbójniczą.

W kontekście rozboju, kluczowe jest, aby działanie sprawcy było nakierowane na przywłaszczenie mienia, przy czym do osiągnięcia tego celu wykorzystuje on metody określone w art. 280 § 1 kodeksu karnego, które paraliżują wolę pokrzywdzonego i umożliwiają zabór rzeczy. Intencja zaboru mienia musi pojawić się u sprawcy nie później niż w momencie stosowania tych środków. Działanie sprawcy rozkłada się zatem na dwie fazy: pierwsza to zastosowanie wymienionych środków, druga to faktyczny zabór rzeczy. Aby spełnione zostały warunki rozboju, niezbędne jest, aby sprawca miał świadomość i zamierzał nie tylko dokonać zaboru mienia, ale także robił to za pomocą określonych w ustawie metod działania na pokrzywdzonego. Sam fakt pobicia i zabrania mienia nie jest wystarczający do zakwalifikowania czynu jako rozboju bez wyraźnego zamiaru przywłaszczenia i stosowania konkretnych metod działania przewidzianych w art. 280 § 1 kk.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2022 r. IV KK 210/22

W kontekście groźby natychmiastowego użycia przemocy, należy odwołać się do art. 190 Kodeksu Karnego, który odnosi się do groźby karalnej. Istotne jest, aby groźba ta dotyczyła bezpośredniego zastosowania przemocy, niekoniecznie wobec samego pokrzywdzonego. Ważne jest, aby groźba wywołała w osobie zagrożonej przekonanie o możliwości jej realizacji, choć nie musi istnieć realna szansa na jej spełnienie. Groźba może zostać wyrażona zarówno w formie słownej, jak i za pomocą zachowania sprawcy, które może być interpretowane jako zapowiedź przemocy.

Warto podkreślić, że zarówno doktryna prawna, jak i orzecznictwo jednoznacznie przyjmują, iż do realizacji czynu rozbojniczego, a zwłaszcza do spełnienia kryterium groźby, nie jest wymagane jej bezpośrednie wypowiedzenie. Groźba może zostać wyrażona konkludentnie, czyli przez zachowanie sprawcy, które jednoznacznie wskazuje na jego intencje i potencjalne skutki działań, nie wymagając przy tym słownego jej artykułowania.

Doprowadzenia ofiary do stanu nieprzytomności lub bezbronności nie musi wynikać bezpośrednio z użycia przemocy fizycznej. Takie zachowania, jak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 listopada 1980 roku, mogą przyjmować różne formy. Przykładowo, doprowadzenie do utraty przytomności może nastąpić przez odurzenie lub uśpienie pokrzywdzonego, natomiast stan bezbronności może zostać wywołany przez działania takie jak pozbawienie osoby niepełnosprawnej wózka inwalidzkiego, związanie jej czy zamknięcie w pomieszczeniu. Wszystkie te czynności mają na celu ograniczenie zdolności ofiary do obrony lub reakcji, ułatwiając sprawcy dokonanie przestępstwa.

Kara za rozbój

W przypadku rozboju, sankcje prawne są surowe. Minimalna kara za to przestępstwo to 2 lata pozbawienia wolności, zaś maksymalna może sięgnąć 12 lat więzienia. W sytuacji, gdy w trakcie rozboju użyto przedmiotu zagrażającego życiu lub zdrowiu, jak broń palna czy nóż, dolna granica kary wzrasta do 3 lat pozbawienia wolności. Możliwości łagodniejszego traktowania są w takim wypadku bardzo ograniczone – nie przewiduje się możliwości warunkowego zawieszenia wykonywania kary czy dobrowolnego poddania się karze.

Kodeks Karny przewiduje jednak pewne złagodzenie sankcji w przypadku tzw. wypadków mniejszej wagi, gdzie kara może być obniżona do okresu od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. W zakresie naszych usług oferujemy kompleksową pomoc prawną i reprezentację w sprawach dotyczących rozboju, dostarczając klientom fachowych porad prawnych i wsparcie na każdym etapie postępowania sądowego.

W doktrynie prawa karnego podkreśla się, że klucz do rozumienia przypadku mniejszej wagi leży w specyfice zachowania sprawcy, które pomimo spełnienia wszystkich znamion przestępstwa przewidzianego w typie podstawowym, zasługuje na łagodniejsze potraktowanie ze względu na jego charakterystykę. Taki wypadek mniejszej wagi ma miejsce, gdy zarówno stopień społecznej szkodliwości czynu, jak i poziom zagrożenia, jakie sprawca stanowi dla społeczeństwa, są na tyle niskie, że nie uzasadniają zastosowania standardowej kary. Przy ocenie, czy mamy do czynienia z przypadkiem mniejszej wagi, decydujące znaczenie mają okoliczności bezpośrednio związane z znamionami przestępstwa, w tym: rodzaj chronionego dobra, metody działania, skala oraz rodzaj wyrządzonej lub potencjalnej szkody, a także czas, miejsce i inne okoliczności towarzyszące popełnieniu czynu oraz stopień odczuwania szkody przez pokrzywdzonego. Zatem wartość skradzionego dobra czy postawa sprawcy wobec pokrzywdzonego, jak na przykład zwrot telefonu czy dokumentów tożsamości oraz gesty oznaczające przeprosiny, mogą świadczyć o mniejszej wadze czynu i wskazywać na możliwość zastosowania przepisu art. 283 kodeksu karnego.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2008 r. II KK 79/08

W przypadku przestępstwa rozbójniczego, profesjonalna pomoc adwokacka jest nieoceniona. Moja kancelaria adwokacka w Łodzi oferuje wsparcie doświadczonych specjalistów w tej dziedzinie, którzy dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu są w stanie opracować optymalną strategię obrony dla oskarżonych, jak i zapewnić wszechstronną pomoc pokrzywdzonym. Klienci powierzający mi swoje sprawy mogą liczyć na pełną transparentność procesu, regularne informacje o postępach w sprawie, terminową realizację wszystkich formalności oraz bezproblemowy dostęp do dokumentacji. Nasze porady prawne i wszechstronna obsługa spraw o charakterze rozbójniczym są dostępne dla mieszkańców Łodzi, którzy w każdej chwili mogą skorzystać z profesjonalnego wsparcia prawnego oferowanego przez moją kancelarię.